Semud Kavmi Hakkındaki
Arkeolojik Bulgular
Günümüzde Semud Kavmi, Kuran'da bahsi geçen kavimler içinde
hakkında en fazla bilgiye sahip olunanlardan bir tanesidir.
Tarih kaynakları da, Semud isimli bir kavmin yaşadığına
deliller sunmaktadır.
Kuran'da bahsi geçen Hicr halkı ve Semud Kavmi'nin aslında
aynı kavim oldukları tahmin edilmektedir; zira Semud Kavmi'nin
bir başka ismi de Ashab-ı Hicr'dir. Bu durumda "Semud"
kelimesi bir halkın ismi, Hicr şehri ise bu halkın kurduğu
şehirlerden biri olabilir. Nitekim Yunan coğrafyacı Pliny'nin
tarifleri de bu yöndedir. Pliny, Semud Kavmi'nin oturmakta
olduğu yerlerin Domatha ve Hegra olduğunu yazmıştır ki,
buralar günümüzdeki Hicr kentidir.1
Semud Kavmi'nden bahseden bilinen en eski kaynak, Babil
Kralı II. Sargon'un bu kavme karşı kazandığı zaferleri anlatan
Babil devlet kayıtlarıdır. (MÖ 8. yüzyıl) Sargon, Kuzey
Arabistan'da yaptığı bir savaş sonunda onları yenmiştir.
Yunanlılar da bu kavimden bahsetmekte ve Aristo, Batlamyus
ve Pliny'nin yazılarında isimleri "Thamudaei",
yani "Semudlar" olarak anılmaktadır.2Peygamberimizden
önce, yaklaşık MS 400-600 yılları arasında ise izleri tamamen
silinmiştir.
Kuran'da Ad ve Semud Kavimleri'nin isimleri daima birlikte
anılır. Dahası Allah ayetlerde, Semud Kavmi'ne Ad Kavmi'nin
helakından ders almalarını öğütlemektedir. Bu ise, Semud
Kavmi'nin Ad Kavmi hakkında detaylı bir bilgi sahibi olduğunu
gösterir:
Semud (toplumuna da) kardeşleri Salih'i
(gönderdik. Salih:) "Ey kavmim, Allah'a kulluk edin,
sizin O'ndan başka ilahınız yoktur... (Allah'ın) Ad (kavminden)
sonra sizi halifeler kıldığını ve sizi yeryüzünde (güç
ve servetle) yerleştirdiğini hatırlayın. Ki onun düzlüklerinde
köşkler kuruyor, dağlardan evler yontuyordunuz. Şu halde
Allah'ın nimetlerini hatırlayın, yeryüzünde bozguncular
olarak karışıklık çıkarmayın. (Araf Suresi, 73-74)
Ayetlerden anlaşıldığına göre Ad Kavmi ve Semud Kavmi arasında
bir ilişki vardır, hatta belki de Ad Kavmi, Semud Kavmi'nin
tarihinin ve kültürünün bir parçasıdır. Hz. Salih, Semud Kavmi'ne
Ad Kavmi'nin örneğini hatırlamalarını ve bundan ders almalarını
emretmektedir.
Ad Kavmi'ne de kendilerinden önce yaşamış olan Nuh Kavmi'nin
örnekleri gösterilmiştir. Ad Kavmi'nin Semud Kavmi için tarihsel
bir önemi olması gibi, Nuh Kavmi'nin de Ad Kavmi için tarihsel
bir önemi vardır. Bu kavimler birbirlerinden haberdardırlar
ve belki de aynı soydan gelmektedirler.
Oysa Ad Kavmi ve Semud Kavimleri'nin yaşadıkları yerler, birbirlerinden
coğrafi olarak uzak bir konumdadırlar. Bu iki kavim arasında
görünüşte herhangi bir bağlantı yoktur; öyleyse ayette Semud
Kavmi'ne hangi sebepten dolayı Ad Kavmi'ni hatırlamaları söylenmektedir?
Cevap, biraz araştırıldığında ortaya çıkar. Ad ve Semud Kavimleri
arasındaki coğrafi uzaklık aldatıcıdır. Semud Kavmi Ad Kavmi'ni
bilmekteydi, çünkü bu iki kavim, büyük bir olasılıkla aynı
kökenden geliyorlardı. Ana Britannica Ansiklopedisi "Semudlar"
başlığı altında bu kavimden şöyle bahseder:
Eski Arabistan'da önem taşıdığı anlaşılan kabile ya
da kabileler topluluğu. Güney Arabistan kökenli oldukları,
ancak içlerinden büyük bir grubun çok eskiden kuzeye göç
ederek Aslab Dağı yamaçlarına yerleştiği sanılmaktadır.
Hicaz ve Şam arasında yaşayan Semudlar, Ashab-ı Hicr olarak
bilinir. Son arkeolojik araştırmalarda, Arabistan'ın orta
kesimlerinde Semudlar'a ait çok sayıda kaya resim ve yazı
ortaya çıkartılmıştır.3
(Allah'ın) Ad (kavminden) sonra sizi halifeler kıldığını
ve sizi yeryüzünde (güç ve servetle) yerleştirdiğini
hatırlayın. Ki onun düzlüklerinde köşkler kuruyor,
dağlardan evler yontuyordunuz. Şu halde Allah'ın nimetlerini
hatırlayın, yeryüzünde bozguncular olarak karışıklık
çıkarmayın.
(Araf Suresi, 74)
|
Semud medeniyetinin kullandığı bir çeşit alfabenin (buna
"Semudik alfabe" ismi verilir) çok benzeri bir
alfabeye hem Hicaz'da hem Güney Arabistan'da rastlanmıştır.4
Bu alfabe, ilk defa Orta Yemen'deki bugünkü Semud kasabası
yakınlarında bulunmuştur. Bu bölgenin kuzeyinde Rub al-Khali,
güneyinde Hadramut ve batısında da Sabwah kenti vardır.
Daha önce Ad Kavmi'nin, Güney Arabistan'da yaşayan bir kavim
olduğunu görmüştük. Ad Kavmi'nin yaşadığı bölgede, özellikle
Ad'ın torunları olan Hadramiler'in yaşadıkları bölgenin
ve başkentlerinin yakınlarında Semud Kavmi'ne ait bulguların
elde edilmesi ise son derece önemlidir. Bu durum, Kuran'da
işaret edilen Ad-Semud Kavimleri'nin bağlantısını da açıklar.
Bu bağlantı, Hz. Salih'in, Semudların Ad Kavmi'nin yerine
geldiklerini belirten sözünde şöyle açıklanmaktadır:
Semud (toplumuna da) kardeşleri Salih'i
(gönderdik. Salih:) "Ey kavmim, Allah'a kulluk edin,
sizin O'ndan başka ilahınız yoktur... (Allah'ın) Ad (kavminden)
sonra sizi halifeler kıldığını ve sizi yeryüzünde (güç
ve servetle) yerleştirdiğini hatırlayın." (Araf Suresi,
73-74)
Kısacası Semud Kavmi, Allah'ın elçilerine uymamanın karşılığını
helak olarak ödemiştir. Yapmakta oldukları yapılar, sanat
eserleri kendilerini azaptan koruyamamıştır. Semud Kavmi,
daha önceki ve sonraki birçok inkarcı kavim gibi şiddetli
bir azapla helak edilmiştir.

Semud kavminin yaşadığı bölgede yapılan kazılardan bir
görünüm. |
|